GENÇ YAŞTA KAYBETTİĞİMİZ BİR ŞAİR: MUZAFFER TAYYİP USLU

Bir güzele

Güzelliğini söylemek isterdim

Aynalardan evvel

Bir güzelle

Yaşamak isterdim

Güzel güzel.

Yukarıdaki şiir Muzaffer Tayyib’in İsterdim başlıklı şiiridir. Bu şiirde Muzaffer Tayip fazla bir şey istememektedir. Onun bütün isteği sevdiği ile güzel güzel yaşamaktan ibarettir. Kimdir bu mütevazı şair? Yukarıdaki şiirini rastladığım zaman ben araştırma gereği duydum. Onun kısa hayatı beni çok etkiledi. Bu bahtsız şairi siz Politika okurları ile tanıştırmak istedim.

Muzaffer Tayip fakir bir kenar mahalle şairidir. 1922’de doğmuştur. Babası emekli bir komiserdir. Zonguldak’ta büyümüştür. 1934’te soyadı kanunuyla birlikte Uslu soyadını almıştır. On yedi on sekiz  yaşındayken zaturreye yakalanmıştır. Zaturreyi atlatmış ama hastalığın nekahat döneminde iyi bakılamadığı için tüberküloz menenjite yakalanmış ve Temmuz 1946’da vefat etmiştir. Sohbetimize onun Arkadaşlık başlıklı şiiriyle devam edelim.

Şiirler söylemek istiyorum size

En tatlı ümitler içinde

Göreceksiniz o kadar

O kadar sıkıcı değildir

Benimle arkadaşlık

Buraya kadar her şey normaldir. İnsan doğar, büyür ve ölür. Hatta bazen genç yaşta ölür. Bu tabiatın bir kanunudur. Fakat Muzaffer Tayyib’in hayatını ve ölümünü trajik hâle getiren başka unsurlar vardır. O yetenekli ve genç bir şairdi. Ondan edebiyat dünyası başka güzel şiirler bekliyordu. Fakat onun bir anda ölüm haberi geldi. Bu ölüm edebiyat dünyasını derinden sarstı. Ölümü üzerine bir kısmı aramızda olan Muzaffer Tayyib’in dostları çeşitli dergilerde çok sayıda yazılar yazdılar. Tespit edebildiğim kadarıyla, Muzaffer Soysal (Yenilikler) Cavit Yamaç (Tanin) Cahip Külebi (Ülkü-Ankara), Behçet Necatigil (Türkün Sesi-Zonguldak), Orhan Veli (Ülkü-Ankara), Sebahattin Eyüboğlu (Yenilikler), Necati Cumalı (Fikirler-İzmir) ve Salah Birsel (Günlük) gibi Cumhuriyet dönemi Türk şiirinin önemli isimleri Muzaffer Tayyib’in ölümü üzerine çeşitli dergi ve gazetelere yazılar yazmışlardır.

Peki Muzaffer Tayyib’i genç yaşta bu kadar meşhur eden nedir? Bu sorunun cevabı onun şiirlerinde gizlidir. Örneğin Kenar Mahalle Şarkısı başlıklı şiiri onun alelade insanın hayatını ve aşkını ele aldığı güzel şiirlerinden birisidir:

O bir kenar mahalle dilberi

Başında

                        Bir siyah başörtü

Elinde testi

Suya gider

İkindi üstü

Ben buna dayanamam

Dayanamam dostlarım

                        Dayanamam gayri

Sabrım tükendi

Saçları var

                        Sarı mı sarı

Gözleri var

            Mavi mi mavi

Bir yüzü var

                        Hafif çilli

Hele bir bakışı var

Deli divane eder beni

Ben buna dayanamam

Dayanamam dostlarım

                        Dayanamam gayri

Sabrım tükendi

O bir kenar mahalle dilberi

Ben bir kenar mahalle şairi

Muzaffer Tayyib’in tek eseri Şimdilik adlı şiir kitabıdır. Şair kitabın adından da anlaşılacağı gibi daha güzel şiirler yazacağını ümit ve vaat etmektedir. Kitap 1945’te Muzaffer Soysal yazdığı bir Önsöz ile basılmıştır. Ayrıca Necati Cumalı Fikirler dergisinde çıkan bir yazısında onun Eşrefoğlu Destanı adlı bir eserinden söz eder. Hatta Eşrefoğlu adlı destanın üç bölümünü, Muzaffer Tayyib bizzat Necati Cumalı’ya okumuştur. Fakat bu eserin âkıbeti meçhuldür.

Şunu da ilâve etmeden yazımızı bitirmeyelim: O yıllarda edebiyat dünyamızda Zonguldak deyince akla Muzaffer Tayyib ve Rüştü Onur gelirmiş. Bu iki genç şairin ortak özeliği, ikisi de Zonguldak’ta Çelikel Lisesinde okumuşlardır. Hocaları da Behçet Necatigil’dir. İşin garip tarafı hem Muzaffer Tayyib hem Rüştü Onur peş peşe vefat ederler. İkisinin de ölüm sebebi veremdir. Oktay Rıfat, Orhan Veli, Necati Cumalı, Behçet Necatigil ve Muzaffer Soysal gibi Cumhuriyet devri Türk şiirinin önde gelen isimleri Muzaffer Tayyib’in dostları arasında yer alırlar. Muzaffer Tayyib’in şiirde belirlediği yol da Orhan Veli ve arkadaşlarının başlatmış olduğu Garip üslubudur.